In elk mens leeft een verlangen naar eenwording. Het verlangen om dualiteiten op te heffen en de onzichtbare onderstroom met de zichtbare bovenstroom te verenigen. Het is een verlangen naar compleetheid, dat soms een geluksmoment wordt genoemd en in onze tijd zich uit in een toenemende behoefte aan zingeving en spiritualiteit.

Waarom staat zingeving zo in de belangstelling? Ondanks onze kennis en vooruitgang, zijn gevoelens van onrust, leegte of onzekerheid niet minder geworden. Waar voorheen religies, tradities of familiebanden een bron van houvast en geborgenheid boden, zijn we nu meer dan ooit op onszelf aangewezen en dringen zich fundamentele vragen over het leven aan ons op. Wat is het doel en wat geeft zin aan het leven? Zeker op momenten van vertwijfeling of heftige gebeurtenissen gaan we op zoek naar de zin van het bestaan.

Zoeken naar zingeving.

Niet alleen individuen, maar ook organisaties, lijken zich steeds meer af te vragen wat is het doel en de zin van het bestaan en wat is onze bijdrage aan het grotere geheel? Want ondanks groeiende omzetcijfers, een hoger inkomen, een mooi huis, goede gezondheid en fijne relaties, blijft een gevoel van rusteloosheid en oppervlakkigheid aan ons opdringen. Er is een knagend gevoel naar meer en een zoeken naar zingeving. We ervaren dat er iets is dat groter is dan onszelf, waar we niet bij kunnen en geen controle over hebben.

Een doel hebben en zin geven aan ons leven

Zingeving speelt zich niet altijd op een bewust niveau af. We denken er meestal niet over na en lopen als vanzelf mee in de maalstroom van het leven. We worden pas ‘wakker’ als de dingen niet meer als vanzelf gaan. Als we geraakt worden in de zekerheden en vanzelfsprekendheden van ons bestaan en niet meer weten hoe het verder moet. Maar ook als we geen genoegen nemen met de vlakheid en leegheid van het leven en beseffen dat er meer moet zijn dat ons leven verrijkt en de moeite waard maakt. We willen een doel hebben om voor te vechten of van betekenis zijn, zodat ons leven zin krijgt. We zoeken naar zingeving en naar een diepere en duurzame laag van vervulling. 

Zingeving is een gevoel dat je er toe doet..

Zingeving is heel persoonlijk en heeft voor ieder een andere betekenis. Zo kun je zin ontlenen aan je werk en de mensen om je heen. We noemen dat de uiterlijke kant van zingeving. Je kunt zin ontlenen aan het feit dat je ergens bij hoort. Bij een groep, een organisatie, een clan, een cultuur. Als we ergens bij horen dan voelen we ons gedragen en geborgen. Het maakt ons sterker en dat geeft een gevoel dat we er toe doen! 

We willen ook van betekenis zijn voor anderen. In het groot of klein willen we iets bijdragen aan het succes of plezier van anderen. Dan doen we in het werk, in het leiding geven aan een organisatie of aan een bijdrage leveren aan een duurzame wereld. Maar ook in kleine en alledaagse dingen, zoals het zorgen voor een ziek familielid of voetballen met de kinderen, kunnen als een intens gevoel van zingeving worden ervaren.

Zingeving zoeken

Zingeving heeft ook een intrinsieke kant. Het is het besef van een diepere bron in onszelf die zin geeft aan het bestaan. Deze laag geeft een diep gevoel van vertrouwen en van spiritueel gedragen zijn. Het is een laag die verder en dieper reikt dan de uiterlijke dingen van het leven, zoals relaties, de groep of het werk. Het is een laag die minder grijpbaar is en zich ook niet makkelijk in woorden laat uitdrukken. Een spiritueel besef, dat voorbij gaat aan dogmatische overtuigingen of religies.

Een strikt persoonlijk antwoord

We zien tegenwoordig dat, vooral ook onder jongeren, een grotere spirituele interesse ontstaat. Een zoektocht naar zingeving en spiritualiteit, waar niet altijd meer de paden van de gangbare religies worden bewandeld. Een behoefte aan zingeving en spiritualiteit om de ‘vlakheid’ van het leven te ontstijgen. Een boeiende weg die vrij en onafhankelijk gelopen kan worden en voor ieder ruimte laat voor een strikt persoonlijk antwoord.

Het is een uitdaging van deze tijd om de innerlijke en uiterlijke wereld te verbinden en op reis te gaan naar een een zinvol bestaan. Ons bewust te zijn van een indringende verbondenheid met elkaar, zowel in het persoonlijke én in het professionele leven. Verantwoording durven en willen nemen voor ‘al wat is’ en ons ten dienste willen stellen aan het ‘grotere geheel’.

‘Als je ziel gaat zingen, dan weet je dáár moet ik zijn!’

op zoek naar je zielemissie

Bewustzijn betekent dat je vrij en oordeelloos op zoek gaat naar de zin van jouw bestaan, naar jouw bron en zielemissie. Een boeiende reis, waarvan het einddoel ongewis blijft, maar niettemin een zinvolle bijdrage levert aan geluk en betekenisgeving in het leven. Een zoektocht naar zingeving, en spiritualiteit die je uitnodigt om ook anderen wakker te maken om van betekenis te zijn en te bezielen. Anderen te begeleiden op hun weg naar passie en zingeving. De Duitse monnik Anselm Grün noemde dit ‘de ziel van de mens aanraken en vleugels geven’. Dit vraagt om ook de eigen ziel aan te raken, de eigen bezieling te ontdekken en vanuit een wakker bewustzijn de verbinding aan te gaan met de ander en met de wereld.  

Ben Hoogenboom