Blogs ZenCenter: Inspirerend en verbindend van hart tot hart.

4 januari 20235 mei 2023

woorden schieten tekort

Soms kom ik niet uit mijn woorden als ik iets bijzonders wil vertellen. Simpelweg omdat er geen woorden zijn om schoonheid, liefde of geluk te omschrijven.

Ik noem zo een moment de magie van het onbenoembare. Het is magisch omdat er dan iets van binnen gebeurt waarbij mijn ziel lijkt samen te vallen met dit unieke moment en ik eenheid voel in wie ik ben en wat ik doe. Het lijkt alsof de grenzen van mijn ZIJN vervagen en ik alleen maar eenheid ben. Soms kan dit eenheidsgevoel me plotseling overvallen als ik in de natuur ben of naar muziek luister.

Je begrijpt, ik probeer het woorden te geven, maar het ligt toch op een ander niveau dan het gebruikelijke mentale niveau waar onze woordenschat ligt opgeslagen.

in verbinding met innerlijke bron

Sinds mensenheugenis is men op zoek naar dit eenheidsgevoel. Hoe kunnen we weer thuiskomen en in verbinding blijven met deze innerlijke bron. In veel culturen wordt deze verbinding gezocht in religies en rituelen. In Oosterse culturen is meditatie en stilte een manier om dieper door te dringen tot deze innerlijke bron.

Misschien ken je vanuit de christelijke traditie de verhalen over de zoektocht naar de graal of de Keltische mythe van koning Arthur. Ook in de Da Vinci Code staat de Graal synoniem voor het wezenlijke of het Goddelijke in onszelf. Dat in werkelijkheid deze Graal nooit werd gevonden mag duidelijk zijn. De zoektocht naar de Graal werd uiteindelijk belangrijker gevonden dan het vinden.

Maar nu terug naar de realiteit van vandaag.
Veel mensen zoeken nog steeds hun Graal buiten zichzelf. Zij beleven misschien ook spannende avonturen, net als de ridders uit het verhaal van Percival. Zij maken lange reizen of zoeken het ultieme geluk in hun werk of in het vergaren van kennis. ‘Als ik dit eenmaal heb afgevinkt op mijn bucketlist, dan ben ik geslaagd. Dan heb ik bereikt wie en wat ik wil zijn’.

En net als de zoekers naar de Graal vind je uiteindelijk hier niet het wezenlijke in jezelf en kom je tot de conclusie dat er méér moet zijn in het leven, dat veel dichterbij ligt, verscholen in het woordeloze.

Ik ben, misschien net als jij, ook een bevlogen zoeker die de dualiteiten van het leven wil ontstijgen en wakker wil worden uit de mentale mist van het leven. Het verlangen om opgetild te worden alsof er geen jij of ik meer bestaat, geen binnen of buiten. Alleen zuivere aandacht en bewustzijn. Het gevoel één te zijn met alles om je heen.
Voel je uitgedaagd om ook op reis te gaan naar het onbenoembare in jezelf, waar woorden tekort schieten….

13 juli 20228 augustus 2023

Wat is de zin van het leven?

Een man van middelbare leeftijd besluit het leven van alledag achter zich te laten om antwoord te vinden op deze éne cruciale vraag. Gewapend met een videocamera gaat hij op pad om mensen uit alle lagen van de samenleving te interviewen en de vraag te stellen: “Wat is de zin van het leven”.

universele levensvraag

De Amerikaanse documentaire ‘The One” die hier uit voortgekomen is heb ik al diverse malen met grote interesse bekeken, want deze vraag houdt mij ook bezig. En de antwoorden helpen me misschien op mijn zoektocht om verder door te dringen in de mystiek van deze universele levensvraag.

Voor sommigen is het onzinnig om deze vraag te stellen. Het leven komt zoals het komt en heeft geen specifiek doel, behalve dan misschien de voortplanting van de mens. Niet geheel tot mijn verrassing hadden de meeste mensen geen idee of deden hakkelend een poging om antwoord te geven op deze vraag. Sommigen noemden God, schoonheid of liefde als ultieme zin van dit leven.

Zo herinner ik mij uit mijn schooltijd de vraag uit de kleine catechismus : “Waartoe zijn wij op aarde?”. Het antwoord stond er alvast bijgeschreven, zodat ik er niet over na hoefde te denken: “Wij zijn op aarde om God te dienen en hier en in het hiernamaals gelukkig te zijn’. Ik had toen geen besef van de betekenis van dit antwoord en had er net zo min over nagedacht als veel anderen die deze vraag voorgeschoteld kregen.

Een antwoord waar ik een verbinding mee voelde

Uiteraard was ik benieuwd of er uit al deze interviews een antwoord kwam, wat mij werkelijk raakte. Een antwoord waar ik diep van binnen een verbinding mee voelde. Hopelijk kon ik het vinden bij de antwoorden van bekende spirituele leiders, schrijvers en denkers, zoals Deepak Chopra, Thich Nhat Hahn, de Dalai Lama, Ram Dass en de vele anderen, die werden geïnterviewd. Hoewel hun antwoorden wijs, doordacht en soms humoristisch overkwamen, kon ik toch niet de verdieping voelen die ik had verwacht.

Het antwoord dat mij het meest raakte was echter het antwoord van de Amerikaanse monnik Thomas Keating.: “De zin van het leven is het besef dat jij en ik één zijn, ofwel dat jij en het andere één zijn”. Waarom dit antwoord mij raakte weet ik niet precies. Misschien een mooie filosofische gedachte of toch een antwoord dat raakte aan een diepe innerlijke waarheid.

Ik herken het overigens tijdens verdiepende (coach) gesprekken. Momenten waarop je samenvalt met je gesprekspartner. Een eenheidsbesef dat enorm betekenisvol en verbindend aanvoelt. Maar ook in de natuur kan het me overvallen. Wanneer ik me één voel met al het andere om mij heen.

Ik realiseer me dat dit voor mij kleine pareltjes zijn van een zinvol leven. Maar voor ieder geldt hierop een strikt persoonlijk antwoord.

Wat zou trouwens jouw antwoord zijn op de vraag: “Wat geeft zin en betekenis aan jouw leven?”

Ben Hoogenboom/ZenCenter/ Centrum voor zingeving.

7 juni 20225 mei 2023

Er was eens

Er was eens…

Ik hou van sprookjes. Verhalen die beginnen met ‘er was eens..’, hebben direct mijn aandacht. Er valt een spanning van me af en ik voel gelijk een kinderlijke verlangen naar avontuur. In sprookjes is namelijk alles mogelijk. Ook de meest onzinnige dingen waar in het gewone leven geen sprake van kan zijn. Er zijn geen grenzen aan de waarheid of de realiteit.

Een sprookje maakt gelijk contact met een gevoel van vrijheid en ongeremdheid. Een sprookje is beeldend, heeft een kinderlijke, bijna naïeve insteek. En toch hebben de meeste sprookjes een boodschap. Een moraal die diep vanuit het onderbewuste naar het bewustzijn wordt gebracht. Elk sprookje is de echo van een onbewust verlangen dat via beeldende woorden in de wereld wordt gebracht.

Hebben we ons niet allemaal weleens als Hans en Grietje gevoeld? We staan er alleen voor in dat grote enge bos, verdwaald en gelokt met het verleidelijke snoephuisje van de boze heks. En toch weten we ons te bevrijden uit de klauwen van de angst en de verlatenheid en vinden uiteindelijk weer het geluk en we leefden nog lang en gelukkig.

Een sprookje staat symbool voor de dynamiek van het echte leven. Om het geluk te vinden moeten we blijkbaar door kolkende rivieren, langs peilloze afgronden, in gevecht met vuurspuwende draken, via smalle paden en monsterlijke figuren die ons de verkeerde weg op sturen. En toch is dat het allemaal waard, omdat we aan het einde van de tunnel onze schat vinden. Die schat bestaat dan meestal uit een kist met goudstukken of uit een lang en gelukkig leven met je geliefde.

In veel sprookjes is die ‘schat’ vaak wel het doel, maar ondergeschikt aan het verhaal. De zoektocht beslaat vrijwel het gehele boek, terwijl de beloning zich beperkt tot de laatste pagina. Het is natuurlijk veel spannender om al die avonturen mee te maken, je adrenaline te laten stromen en middenin het leven te staan Het geeft een ‘leefgevoel’. De beloning is in feite maar een saaie bedoening. Daar zit je dan op de bank met je geliefde of met een pot met goud. Natuurlijk best wel even leuk, maar al snel komt toch weer de behoefte om op reis te gaan of om het ruime sop te kiezen.

We zijn altijd op zoek, op weg naar een onbestemd verlangen. We weten niet hoe dat verlangen zich openbaart. Het openbaart zich meestal tijdens de reis. Op een onverwacht moment. Want ook dat mooie huis, die geweldige relatie of het spaargeld op de bank, geven wel een gevoel van voldoening, maar het lijkt of het net niet beantwoord aan een nog diepere laag van verlangen. Een schat die ons zomaar overvalt en waar we soms een glimp van kunnen opvangen….

Ben Hoogenboom/ Centrum voor zingeving

4 november 20218 augustus 2023

het gepeste kind

‘Ik ga niet meer naar school!’ Dit laatste komt er met een kreet uit. En dan is het stil. Een ongemakkelijke stilte die overgaat in zacht gesnik.

Paul is begin 50 en heeft een goede baan als IT specialist. Hoewel hij tevreden is met zijn leven, kampt hij al jaren met een gevoel van onzekerheid. Hij heeft een laag zelfvertrouwen en heeft het gevoel dat hij zich onnodig wegcijfert, waardoor hij carrièrekansen heeft laten liggen. Paul is een sympathieke en positief ingestelde man die het met iedereen goed kan vinden, maar zijn lage zelfvertrouwen begint hem steeds meer parten te spelen.

Ik ben met Paul in gesprek. Hij wil werken aan zijn zelfvertrouwen en wil het zeurderige gevoel van ‘er niet toe doen’ overwinnen. Paul kan goed reflecteren en analyseren, maar voelt dat hij dit probleem niet op een verstandelijke manier kan oplossen. Hij zou zichzelf het liefst ‘aan zijn haren omhoogtrekken uit het moeras’, maar beseft dat hij daar toch echt hulp bij nodig heeft.

Paul werd op de lagere school veel gepest. Hij denkt dat hier zijn gevoel van onzekerheid is ontstaan. Ik merk dat als hij hier over praat er een andere energie zichtbaar wordt. Hij praat zacht, is verdrietig en ook zijn lichaamshouding verandert in een timide en verlegen man. Als ik hem vraag wat hij voelt, antwoordt hij dat hij weer terug is bij dat ‘gepeste kind’.

Mag ik eens praten met dat gepeste kind?

Ik vraag hem of ik mag praten met dit gepeste kind. Hij kijkt verbaasd maar lijkt het ook wel spannend te vinden. Ik nodig hem uit om een andere plek te zoeken waar hij als gepest kind zou willen gaan zitten.
Hij staat op van zijn stoel en zonder verdere woorden zoekt hij een plek op de grond tegen de verwarming, waar hij met opgetrokken benen gaat zitten met zijn handen over zijn hoofd.
Ik draai mijn stoel naar hem toe en vraag hem hoe het gaat. Het blijft stil. Minutenlang spreekt hij geen woord. Ik voel de spanning van het verdriet en de eenzaamheid.

Ik ga niet meer naar school!

‘Ben jij het gepeste kind, waar Paul het steeds over heeft?’
Langzaam komt er beweging in het hoopje machteloosheid wat tegen de verwarming zit. ‘Ja, maar ik heb niks gedaan. Ik durf niet meer over het schoolplein te lopen, want ze zoeken me steeds op’. Ik ga niet meer naar school!’ Dit laatste komt er met een kreet uit. En dan is het weer stil. Een ongemakkelijke stilte die overgaat in zacht gesnik.

Je bent verdrietig en ik begrijp dat je niet meer naar school wil. Wat zou je wel willen?
‘Dat ze me met rust laten en niet steeds vervelende dingen naar me roepen. Ik wil gewoon met iedereen spelen. En ik wil dat ze me aardig vinden !’

Wat zou jij kunnen doen om aardig gevonden te worden? ‘Nou ja, ik weet niet, misschien meer opkomen voor mezelf en duidelijk zeggen wat ik leuk of niet leuk vind.’

Zou Paul je daarbij kunnen helpen?
‘Ja, hij moet niet doen alsof ik er niet ben. Ik ben een belangrijk deel in zijn leven. Voorlopig is hij nog niet van me af. Ik zou willen dat Paul me meer aandacht geeft en voor me opkomt als het nodig is’.

Je wil dat de volwassen Paul je aandacht geeft en je beschermt. Is dat wat je wil? ‘Ja, dan voel ik me veilig en kan ik de hele wereld aan’.

Ik vond het prettig om even met je gesproken te hebben. Dank je wel!
Zou je weer willen gaan zitten op de plaats van Paul?
Paul komt weer terug op zijn stoel en kijkt eerst nog wat onwennig en beduusd. Hij neemt de tijd om weer een balans te vinden en de energie van het gepeste kind in hemzelf te integreren. Hij is blij verrast dat hij zo concreet dit deel van hemzelf kon ervaren en is vast van plan om het kind in hem voortaan in bescherming te nemen en voor hem op te komen.

Ik neem afscheid van Paul. Het lijkt of hij met wat meer zelfvertrouwen de deur uit stapt.

(verkorte fictieve weergave van een voice dialogue sessie)

Ben Hoogenboom, directeur ZenCenter/ Centrum voor zingeving

9 oktober 20215 mei 2023

de stille kracht van communicatie

Woorden zijn een belangrijk onderdeel van communicatie. Maar stel dat je in een gesprek de woorden zou weglaten. Wat gebeurt er in de non-verbale onderstroom? Misschien vindt hier wel het meest essentiële deel van een succesvolle communicatie plaats.

Als coach of begeleider ben je natuurlijk bewust aanwezig en opmerkzaam in een gesprek. Dat lijkt zo logisch, maar oprecht 100% aanwezig zijn in het hier en nu en oordeelloos luisteren is niet altijd makkelijk. Vaak zijn we in gedachten al bezig om wat gezegd is te analyseren of een antwoord te bepalen. Of we hebben al een oordeel klaar over de situatie en een oplossing bedacht. Daarmee horen we een deel van het gesprek niet, waardoor misschien de echte essentie verloren gaat.

helende aandacht

De cliënt weet of voelt of hij onze onverdeelde oordeelloze aandacht heeft. Als die aandacht niet volledig in het hier en nu is, zal de cliënt zich inhouden en zich minder kwetsbaar durven opstellen. Aandacht is niet alleen een woord, maar in de uitoefening ook een stroom van helende energie. Je geeft onvoorwaardelijke aandacht en je ontvangt openheid en vertrouwen terug. De cliënt voelt dat zijn woorden zonder oordeel worden ontvangen en geaccepteerd.

stille open ruimte

De dynamiek tussen coach en cliënt speelt zich af in een stille open ruimte. Een ruimte die, vanuit de coach gezien, vrij is van waardeoordelen en verwachtingen. Alleen dan kan er iets bijzonders ontstaan. Het creatieve proces kan dan ongehinderd plaatsvinden.

Dat wat nodig is dient zich bijna als vanzelf aan. De open ruimte zal op een intuïtieve en creatieve manier antwoorden geven op vragen of ruimte bieden om nieuwe paden te verkennen.

sacrale ruimte

Het vraagt zelfkennis van de coach om oordelen en verwachtingen los te laten en zich over te geven aan de werking van de vrije open ruimte. Je zou het een sacrale ruimte kunnen noemen omdat je ruimte geeft aan een nieuwe dimensie, die alleen verschijnt als het veld open en vrij is en de energie ongehinderd kan stromen. Vanuit de stilte die je daar aantreft, maak je verbinding met een nieuwe dimensie of met het hogere.

Deze ruimte is ook een ontmoetingsplek op een dieper niveau. Een plek waar twee zielen elkaar kunnen ontmoeten van hart tot hart en er geen verschil meer lijkt te zijn tussen de coach en de cliënt.

de stille kracht van communicatie

De ‘open ruimte’ is niet alleen in een coach-cliënt relatie werkzaam. In alle vormen van communicatie als bv. ouder, leraar of leidinggevende is het oordeelloos waarnemen een stille kracht met een positieve uitwerking op meer acceptatie, begrip én heling.

Ben Hoogenboom/ Directeur Centrum voor zingeving

6 oktober 202113 oktober 2024

Kwetsbaar durven zijn

Het raakt me diep om jouw kwetsbaarheid te mogen zien. Het is niet breekbaar en soft, maar ongelooflijk krachtig. Zo puur en authentiek.

Ik weet nog dat je die muur om je heen had. Ik kon je niet bereiken. Je was ver weg in je eigen wereld. Mijn woorden bereikten je niet. Mijn hart bereikte je niet, maar toch voelde ik een onhoorbaar verlangen. Je verschuilde je achter je muur zodat je niet geraakt kon worden, uit angst om dat wat jou het liefste was kwijt te raken. Je verschuilde je achter de groep, achter bergen argumenten, achter ferme taal en achter stoere vrienden, zodat je niet opnieuw kwijt zou raken wat jou het liefste is. Ik hoorde niet jouw geluid, maar het lawaai waarin je kon vergeten en de pijn niet hoefde te voelen.

Ik geef je mijn vertrouwen in de hoop een glimp van je te zien. Ik geef je mijn openheid en accepteer je onvoorwaardelijk omdat ik achter die muur iets moois meen te zien. Ik wacht stil en zonder oordeel, met respect voor wat voor jou het liefste is.

Geleidelijk kom je naar me toe. Je durft kwetsbaar te zijn. Maar soms schiet je ook weer weg. Ik ben soms ongeduldig als je weer in je schulp kruipt. Ik wil je zo graag zien.

kwetsbaar echo van verlangen om heel en volledig te zijn

In jouw woorden hoor ik steeds vaker het verlangen doorklinken. Een echo om heel en volledig te zijn en ten diepste naar buiten te brengen wat jou het liefste is. Er is wel durf voor nodig om de muur te slechten, daarom doe je dat steen voor steen en langzaam wordt het verlangen om naar buiten te komen groter dan de angst om te verliezen.

Ik blijf zien wie je ten diepste bent en nodig je uit om ruimte te geven aan je woorden, aan je gevoelens, je verlangens, maar ook aan je pijn, je verdriet en gekwetstheid.

Langzaam komt jouw schat naar buiten

Langzaam vallen de verdedigingen weg en komt jouw schat naar buiten. Het is nog broos en aarzelend, maar er ontvouwt zich leven, passie, plezier, liefde en overgave aan jezelf, aan datgene wat jou het meest dierbaar is. Soms word je nog wel geraakt, maar je vlucht niet meer achter de muur. Je laat je nog wel raken maar het raakt je niet meer in je ziel.

Ik voel in deze kwetsbaarheid een onvoorwaardelijke overgave aan het leven. Samen geven we ons over en daarin voel ik ten diepste de verbinding met jou en met wat ons samen het meest dierbaar is.

Ben Hoogenboom, directeur ZenCenter/ Centrum voor zingeving

20 juni 20215 mei 2023

de magie van het moment

Er zijn van die momenten waarop het plotseling gebeurt. Momenten waarbij je opeens een diep gevoel van ‘levend zijn’ ervaart. In dit magische moment ervaar je hoe de ziel raakt aan het dagelijks bestaan.

Je herkent vast wel die momenten als je in de natuur bent en zo maar getroffen word door de schoonheid van een bloem of de kleuren van de ondergaande zon. Of als je luistert naar muziek, waarmee je opeens op een diepere laag geraakt wordt. Alsof jouw ziel samenvalt met dat unieke moment.

Als kind kon ik genieten van het waterleven in de vele slootjes op de kwekerij van mijn ouders. Languit lag ik aan de waterkant en genoot van alle beestjes die ik in het heldere water zag. Ik voelde me volledig gelukkig in dat unieke moment.

Later in mijn rol als coach heb ik veel bijzondere momenten ervaren in verdiepende gesprekken met cursisten. Gesprekken van ‘hart tot hart’ waarin alles samenviel en onze zielen zich leken te verenigen in dat unieke moment.

Deze unieke momenten kun je helaas niet bewaren of herhalen. Welke pogingen je ook doet om het weer te herbeleven, het lukt niet om weer datzelfde gevoel te ervaren. Het enige dat rest is een bijna woordeloze diepgekoesterde herinnering.
En dat is precies wat deze deze momenten zo kenmerkt. Ze zijn niet in woorden uit te drukken. Pogingen om het in onze taal te verwoorden stranden omdat we niet in staat zijn om die unieke belevenis woorden te geven. Het is voorbehouden aan dichters, schilders of musici die met een andere ’taal’ ons dichterbij deze ervaring kunnen brengen.

Het is een uitdaging om iedere keer weer opnieuw open te staan voor de magie en de betovering van het moment. Want dan, plotseling, als we het helemaal niet verwachten, is het daar: Het moment van je ‘levend’ voelen. Een moment van wakkere aanwezigheid in het hier en nu. Het unieke moment waarop de ziel samenvalt met het dagelijkse leven.

Ben Hoogenboom/
Geïnspireerd door het boek ‘De Magie van het dagelijks leven’ van Thomas Moore.